Cơ sở sản xuất thực phẩm chức năng cần đảm bảo yêu cầu gì?

Thực phẩm chức năng là những sản phẩm giao thoa giữa thực phẩm và thuốc, nó gần với thực phẩm ở giới hạn tự nhiên, các hoạt chất và cách dùng, nó gần với thuốc ởhình dáng và công nghệ chiết tách, sản xuất. Thuật ngữ thực phẩm chức năng mới phát triển trong những năm gần đây, nhưng nó đã có mầm mống từ rất xa xưa và nó phát triển trên cơ sở kế thừa những tinh hoa của nền y dược học cổ truyền và kết hợp cùng thành tựu của khoa học hiện đại.

Sản phẩm thực phẩm chức năng là những hàng hóa đặc biệt vì nó liên quan trực tiếp đến sức khỏe con người. Hiện nay, ở Việt Nam quy trình tư vấn gia công TPCN còn nhiều bất cập, nhiều đơn vị doanh nghiệp chưa hiểu rõ bản chất của việc sản xuất thực phẩm chức năng, dẫn tới việc sản xuất ồ ạt, ai muốn sản xuất TPCN đều được. Từ đó dẫn tới sản phẩm kém chất lượng, sản phẩm giả, sản phẩm mất an toàn, làm mất lòng tin của người tiêu dùng đặc biệt là với thị trường xuất khẩu.

Điều kiện cần và đủ cho 1 đơn vị sản xuất thực phẩm chức năng

Để đảm bảo được chất lượng sản phẩm cũng như việc sản xuất kinh doanh, phân phối và tiêu dùng được hợp lý, các cơ sở sản xuất TPCN cần lưu ý những điều sau:

- Cơ sở sản xuất thực phẩm chức năng cần phải có đủ điều kiện về ATTP: Điều kiện về cơ sở, Điều kiện về trang thiết bị, điều kiện về con người, quy trình, tiêu chuẩn sản xuất theo đúng quy định của Cục ATTP – Bộ y tế.

- Ứng dụng công nghệ sản xuất tiên tiến, hiện đại để tạo ra những sản phẩm có chất lượng cao. Có thể chuyển đổi dây chuyền sản xuất thuốc sang sản xuất thực phẩm chức năng, tuy nhiên cần lưu ý về nguồn nguyên liệu đầu vào, công nghệ và quy trình sản xuất để tạo ra những sản phẩm chất lượng cao, củng cố sự phát triển bền vững của TPCN Việt Nam.

Các phương thức sản xuất thực phẩm chức năng

Các thầy thuốc, các nhà khoa học Việt Nam qua các thời đại đã nghiên cứu rất sâu lý luận khoa học của nền y học phương Đông, nghiên cứu kế thừa các bài thuốc, câycon thuốc trong dân gian để đúc kết và vận dụng vào thực tế chăm sóc sức khỏe cho nhân dân.

Thực phẩm chức năng được chiết xuất từ những thảo dược tự nhiên nhằm tác động vào phục hồi và tăng cường, duy trì các chức năng của các cơ quan trong cơ thể để tăng sức đề kháng, giảm nguy cơ bệnh tật và tạo ra tình trạng thoải mái, khỏe khoắn, kéo dài tuổi thọ. Theo cuốn “Thực phẩm chức năng” của Phó giáo sư, tiến sĩ Trần Đáng viết: Một thực phẩm có thể trở thành TPCN nếu được chế biến theo 1 trong 5 phương thức sau:

-         Loại bỏ một chất, thành phần có hại.

-         Tăng cường hàm lượng một thành phần tự nhiên có sẵn trong thực phẩm tới một mức mà tạiđó nó sẽ gây ra những tác động dự đoán. Ví dụ: Tăng cường thêm một số chất dinh dưỡng vi lượng được khuyến cáo nhưng phải thích hợp với các chỉ dẫn chế độ ăn để giảm thiểu nguy cơ bệnh tật. Hoặc tăng cường hàm lượng thành phần phi dinh dưỡng tới mức độ tạo ra tác động có lợi.

-         Thêm vào một thành phần mà không thường xuất hiện trong phần lớn thực phẩm và không cần thiết phải là đại chất dinh dưỡng hoặc vi chất dinh dưỡng nhưng phải có tác động có lợi. Ví dụ như các chất xơ, chất chống oxy hóa, hóa chất thực vật, chất phi Vitamin, chất tiền sinh.

-         Thay thế một thành phần, thường là một chất dinh dưỡng đa lượng, những chất mà lượng đưa vào cơ thể thường vượt quá mức và do đó gây nên tác động xấu, bằng một thành phần mà tác động có lợi được mang lại.

-         Tăng cường những thành phần sinh học có sẵn hoặc tăng sự ổn định của những thành phần tạo nên tác động chức năng hoặc giảm thiểu nguy cơ bệnh tật.

-         Những mô tả tác động có lợi cần dựa trên nền tảng khoa học. Nền tảng khoa học về TPCN là cần thiết để đảm bảo sự tin cậy của bất kỳ sự đánh giá có lợi nào.

-         Chiết xuất từ nguyên liệu là thực vật, động vật.

Do thực phẩm chức năng có những tác dụng rất lớn đến việc bảo vệ và tăng cường sức khỏe con người, do đó trong quá trình dịch vụ tư vấn gia công thực phẩm chức năng các đơn vị cần đặc biệt chú ý tuân thủ đầy đủ nguyên tắc và quy định pháp luật về vệ sinh an toàn thực phẩm.