Gai cột sống (tên tiếng Anh là Spondylosis) là một căn bệnh thoái hóa cột sống, trong đó cột sống sẽ mọc ra các gai xương ở phía ngoài và hai bên của nó gây chèn ép lên rễ thần kinh, tủy và cản trở cử động của xương. Vị trí thường xuất hiện nhất của những gai xương này là ở cột sống cổ và lưng, những khu vực khác của cột sống thì ít hơn.

Đa số bệnh gai cột sống không gây ra dấu hiệu, triệu chứng. Tuy nhiên khi gai cọ xát với xương khác hoặc các phần mềm ở xung quanh như dây chằng, rễ dây thần kinh thì bệnh nhân mới thấy đau. Các triệu chứng sẽ được biểu hiện khác nhau ở các giai đoạn của bệnh.:

• Đầu tiên, bệnh nhân sẽ cảm thấy đau, mỏi ở vùng cột sống cổ hoặc cột sống lưng. Bệnh nhân có thể cảm thấy đơ, vận động khó khăn hơn so với lúc bình thường.
• Cơn đau tăng dần nếu như vận động nhiều hoặc giữ một tư thế quá lâu như đứng hay ngồi.
• Khi bệnh tiến triển nặng, có xuất hiện một số dấu hiệu thần kinh, đau tê lan xuống cánh tay và bàn tay hoặc đau mông lan xuống hai chân, tê bàn chân.
  

Khi bạn cảm thấy việc vận động trở nên khó khăn hơn bình thường và xuất hiện các cơn nhức mỏi vùng cột sống thì tốt nhất nên đi khám bác sĩ. Việc phát hiện và điều trị sớm sẽ khiến cho bệnh nhân hồi phục nhanh hơn.

Gai xương có thể là kết quả của việc xương tự tu bổ sau khi liên tục bị chấn thương như sức ép, va chạm, cọ xát. Các yếu tố như Di truyền, kém dinh dưỡng, nếp sống không lành mạnh, dáng điệu đứng ngồi xấu, chấn thương liên tục (do thể thao, tai nạn xe cộ) …là những rủi ro đưa tới sự thoái hóa xương khớp và tạo gai nhanh hơn.

Gai cột sống là bệnh thường gặp ở những người cao tuổi. Từ tuổi 60 trở đi, hầu hết mọi người đều có biểu hiện gai cột sống phát hiện được trên các xét nghiệm hình ảnh như X-quang. Các yếu tố khác có thể làm tăng nguy cơ bị gai cột sống bao gồm:

• Bị thừa cân hoặc béo phì;
• Ít tập thể dục hoặc hoạt động thể lực;
• Công việc của bạn hoặc môn thể thao bạn chơi đòi hỏi phải nâng vật nặng hoặc có nhiều việc gập, vặn cổ và lưng;
• Thường xuyên gây áp lực lặp đi lặp lại lên cột sống;
• Đã bị chấn thương cột sống cổ hoặc lưng;
• Từng bị hội chứng đĩa;
• Bị chấn thương cột sống;
• Từng bị viêm khớp cột sống nặng;
• Bị vết gãy nhỏ ở cột sống;
• Bị tình trạng ảnh hưởng đến hình dạng bình thường của khớp.
  

Theo bác sĩ thần kinh Nguyễn Tường Vũ: Nếu gai không gây đau, không cần điều trị. Khi bị gai cột sống và có triệu chứng lâm sàng thường được điều trị bảo tồn, bệnh nhân cần thực hiện theo các phác đồ điều trị của bác sĩ. Đối với các bệnh nhân có hiện tượng béo phì, thừa cân, biện pháp giảm cân nặng là biện pháp tốt để tránh ảnh hưởng và bị đau.

Tùy theo thể trạng và tình trạng gai cột sống của bệnh nhân mà bác sĩ sẽ có các chỉ định điều trị khác nhau. Bệnh nhân cần kiên trì thực hiện phác đồ điều trị của bác sĩ.

Một số biện pháp phòng chống bệnh gai cột sống bao gồm:

• Ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng, nhất là các chất giàu canxi
• Tập thể dục và các bài tập vận động
• Tư thế đứng, ngồi phải đúng cách
  

Các thông tin hữu ích bạn nên đọc:

• Dấu hiệu, biểu hiện và triệu chứng của bệnh gai cột sống
• Những nguyên nhân gây ra bệnh gai cột sống
• Các cách điều trị và chữa bệnh gai cột sống hiện nay
• Những biện pháp phòng chống bệnh gai cột sống hiệu quả