Do không biết nhiều về luật giao thông nhiều người bị phạt khi đi xe bán tải trong làn ôtô con hoặc thậm chí không dám mua xe pick-up loại 5 chỗ.

Có rất nhiều người phân vân không biết xe bán tải 5 chỗ, ôtô tải dưới 1,5 tấn có được đi vào làn xe con và làn cấm tải? Khi bị cảnh sát giao thông (CSGT) thổi phạt chấp nhận đóng phạt mà không biết mình đã bị oan.

Thời gian tới người tiêu dùng sẽ mua loại xe này tăng cao bởi thuế thấp nhất, do thay đổi thuế TTĐB với xe dưới 24 chỗ, và nó được thiết kế đáp ứng như nhu cầu sedan và có thêm tải trọng khoản 700-1.000 kg. Vì vậy bài viết này chỉ rõ để lái xe không nhầm lẫn, tránh oan ức.

Xe bán tải là loại xe được xếp vào danh mục liên quan đến quản lý, lệ phí, thuế... là loại xe vừa chở người và vừa chở hàng, có 2 hàng ghế chở người trở lên, xe bán tải có 2 loại:

- Xe bán tải loại 5 chỗ ngồi nếu trọng tải chở người lớn hơn chở hàng thì được xếp vào ôtô con vừa chở người vừa chở hàng trong biểu thụ thuế tiêu thụ đặc biệt và lệ phí trước bạ 12% hiện nay. Lúc này biển số được đăng ký ví dụ 51Axxx.xx. Và được xem như ôtô con bình thường, ví dụ như sedan. Khi đăng kiểm nó như là một sedan. Loại xe này rất hiếm tại Việt Nam, hầu như không có.

- Xe bán tải 5 chỗ mà trọng tải chở hàng lớn hơn chở người. Đây là loại xe phổ biến nhất Việt Nam hiện nay. Loại xe này có thuế tiêu thụ đặc biệt 15% và lệ phí trước bạ 2%. Trong quản lý hồ sơ, phí lệ phí thì thu như xe tải bình thường. Khi đăng ký thì biển kiểm soát ví dụ là 51Cxxx.xx. Khi đăng kiểm nó như là một xe tải. Các dòng xe bán tải mọi người đang dùng hiện này đều thuộc về loại xe này.

Khi tham gia giao thông trên đường, tất cả các loại phương tiện lúc này chịu chi phối bởi luật giao thông đường bộ. Trong luật giao thông đường bộ định nghĩa rất rõ các loại xe, biển báo, làn đường…Các loại phương tiện phải theo QCVN41:2012 hiện nay của Bộ GTVT do Bộ trưởng Đinh La Thăng ký ban hành.

Trong đó ghi rất rõ: "Ôtô con là ôtô chở người không quá 9 chỗ ngồi kể cả lái xe, hoặc ôtô chở hàng với trọng tải không quá 1,5 tấn. Ôtô con bao gồm cả các loại có kết cấu như môtô ba bánh nhưng khối lượng bản thân lớn hơn 400 kg trở lên và trọng tải không quá 1,5 tấn". Trong thiết kế giao thông, làn đường người ta quy định cho các loại quy cách xe được phép lưu thông, từ “xe tải” chung là tiếng gọi phổ thông, còn quy cách là khác đi. Ví dụ, xe có tải trọng dưới 1,5 tấn là loại quy cách phù hợp với làm ôtô con, nó có đủ tiêu chuẩn để đi trong làn ôtô con vì vậy QCVN mới xếp vào loại ôtô con.

Như vậy người tham gia giao thông phải như sau:

- Xe bán tải loại dưới 1.500 kg đi theo làn ôtô con, trường hợp đi vào làn chỉ dành cho xe tải thì sẽ bị phạt do vi phạm luật giao thông. Lưu ý loại xe này là xe tải, nhưng thuộc quy cách nhóm xe con. Loại dưới 1.500 kg này bao gồm cả người, như vậy xe bán tải mà tải trọng hàng và người từ 1.500 kg không thuộc quy cách ôtô con.

- Xe tải có tải trọng dưới 1.500 kg cũng thuộc quy cách nhóm ôtô con, vì vậy loại xe này được phép đi làn ôtô con vì nó thuộc nhóm ôtô con. Nếu đi vào làn chỉ dành cho xe tải cũng bị phạt. Lưu ý quan trọng là loại xe này có tải trọng dưới 1.500 kg không bao gồm thùng xe, ví dụ xe có tải trọng 1.500 kg đóng thùng 300 kg vậy đăng kiểm cân và ghi xe được phép chở hàng 1.200 kg, thì loại xe này vẫn thuộc nhóm xe tải. Khi đi vào làn ôtô con thì sẽ bị phạt.

Trên thực tế ở Miền Nam rất hiếm khi bị phạt, một lần tôi cũng bị dừng xe trên quốc lộ 51, CSGT quy là đi sai làn đường. (QL51 có làn chỉ dành cho ôtô con). Tôi yêu cầu viết giấy phạt xong tôi sẽ ghi vào phần ý kiến của người vi phạm như sau: “Xe bán tải dưới 1.500 kg đi vào làn ôtô con bị lập biên bản, đề nghị ngành giao thông gửi các bộ có mã số xx xx đi đào tạo lại vì không hiểu QCVN mà Bộ GTVT ban hành”. Anh CSGT kia không dám viết và đưa biên bản, thật không may anh ấy mới vào nghề…

Có nhiều trường hợp bị phạt rất oan mà người tham gia giao thông vẫn đồng ý nộp phạt. Ví dụ đường một chiều, đầu đường có để bảng một chiều có 2 làn xe, không có bảng quy định loại phương tiền đi trên làn nào. Xe ôtô đi vào làn bên phải, CSGT hay phạt với lý do đi vào làn xe máy. Lưu ý trường hợp này không bị phạt, đúng luật, khi bị CSGT phạt yêu cầu viết biên bảng để làm bằng chứng, chắc chắn CSGT sẽ không viết và cho bạn đi.

Một ví dụ khác nhiều lái xe hay bị phạt là vượt phải trên đường có nhiều làn đường, trường hợp này khi lái xe muốn chuyển làn đường, hoặc vượt bên phải đúng luật phải theo trình tự sau: Chuyển làn đường, khi chuyển làn đường bật đèn rẻ phải, trong khi chuyển làn đường không được vượt xe khác cho tới khi chuyển xong, tắt đèn rẽ phải, lúc này lái xe tăng tốc trong tốc độ cho phép, CSGT không phạt được vì lái xe chuyển làn đường đúng luật. Trường hợp vừa chuyển làn vừa vượt, đèn rẻ phải vẫn sáng khi vượt, lúc này rõ ràng là lái xe đã vượt phải, sẽ bị phạt là đúng.

Xe bán tải 5 chỗ, tải trọng thường 700 kg đến 1.000 kg, là loại xe tải nếu phí trước bạ đóng lần đầu 2%, nhưng lưu thông trên đường thì thuộc loại ôtô con. Trong nội thị có nhiều biển cấm xe tải, thường là cấm có ghi tải trọng, nếu cấm không ghi tải trọng thì loại xe trên vẫn lưu thông bình thường, đúng luật.

Các bạn chú ý để tuân thủ luật pháp. Chúc các tài xế lái xe an toàn.